تهیه نقشه سطح و تراکم تاج پوشش جنگل‌های زاگرس شمالی با کاربرد تصاویر ماهواره سنتینل_2 در استان آذربایجان غربی، ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

2 دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.

3 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

با توجه به اعلام آمارهای مختلف و متفاوت در زمینه سطح، پراکنش و تراکم جنگل‌های زاگرس، پایش و ارزیابی مستمر این جنگل‌ها با مشکلات اجرایی مواجه است. آمار و اطلاعات موجود از رویشگاه زاگرس به‌دلایل فراوان نظیر تهیه آنها به روش سنتی یا قدیمی بودن آن، کارایی لازم در تصمیم‌گیری­ های مدیریتی در این جنگل‌ها را ندارد. در این پژوهش به تهیه نقشه سطح و تراکم تاج پوشش عرصه‌های جنگلی زاگرس و تعیین حدود سایر کاربری‌ها، با دقت بالا با استفاده از تصاویر سنتینل-2 سال 2019 در جنوب استان آذربایجان غربی پرداخته شده است. طبقه‌بندی تصاویر با روش نظارت شده و الگوریتم‌های ML و SVM در محیط نرم‌افزارENVI5.3  انجام شد. برای تهیه نقشه واقعیت زمینی به منظور ارزیابی صحت نقشه‌های خروجی از تصاویر مرورگر Bing و تصاویر Google Earth استفاده شد. در این پژوهش علاوه بر 3 طبقه انبوهی جنگل، پنج کاربری غیرجنگلی شامل مرتع، باغ، زراعت، منابع آب و اراضی بایر و مسکونی طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد الگوریتم حداکثر احتمال با صحت کلی 87/3 درصد و ضریب کاپای 0/74، بیشترین دقت را در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش داشت. بررسی آمار موجود نشان داد تاج پوشش جنگل­ های استان از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و سطح جنگل‌های زاگرسی استان معادل 60200/55 هکتار است که حدودا معادل 90 درصد آمار سازمان منایع طبیعی و آبخیزداری کشور (67235/91 هکتار) در سال 1399 است. می­ توان اظهار کرد داده ­های سنتینل-2 برای تهیه نقشه پراکنش و تراکم تاج پوشش مناطق جنگلی و تهیه نقشه کاربری اراضی از لحاظ دقت و هزینه کارآیی قابل قبولی دارد.

کلیدواژه‌ها