ارزیابی اثربخشی آموزش‌های منابع طبیعی و محیط زیست در مدارس منطقه یک شهر تهران با استفاده از مدل کرک پاتریک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد آموزش محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

2 دانشیار گروه محیط زیست، واحد شاهرود، دانشگاه آزاداسلامی، شاهرود، ایران.

چکیده

پژوهش پیش­رو با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش­‌های منابع طبیعی و محیط زیست در مدارس منطقه یک اداره آموزش و پرورش شهر تهران با استفاده از مدل کرک پاتریک به انجام رسیده است. بدین ­منظور سنجش میزان اطلاعات کتب درسی از بین دانش­‌آموزان پنج مدرسه (دخترانه و پسرانه) مقطع ابتدایی و متوسطه دوره اول این منطقه در سال تحصیلی 1398-1397 صورت پذیرفت. با این هدف ابتدا به مطالعه کتب درسی تمام مقاطع دبستان و دوره اول دبیرستان پرداخته شد و از بین آنها مطالب مرتبط با منابع طبیعی و محیط زیست استخراج و دسته­‌بندی گردید و با توجه به مطالب مندرج در هر پایه و کاستی آن بسته­‌های آموزشی مناسب بر اساس متون و مستندات تهیه شده از سوی مرکز تربیت محیط‌‌‌‌‌­‌‎بان و آموزش‌­های محیط زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و در اختیار دانش‌­آموزان قرار گرفت. این موارد شامل پاورپوینت، فیلم، داستان و نمایش­‌های کوتاه مناسب با موضوع­‌های منابع طبیعی و محیط زیست هر گروه سنی و پایه تحصیلی بود. جلسات آموزشی به صورت یک، دو یا سه جلسه در مدارس داوطلب برگزار شد و در اولین جلسه اقدام به انجام پیش‌­آزمون و پس از پایان جلسات آموزشی نیز پس­‌آزمون از
دانش‌­آموزان شد. نتایج بررسی­‌ها در نرم­‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد برگزاری کلاس­‌های آموزش‌­های محیط زیست به شکل حضوری و رودررو دارای بیشترین اثربخشی بوده و نتایج نمرات پیش­‌آزمون و پس­‌آزمون و تحلیل آماری پرسشنامه‌­های سطح سوم و چهارم مدل کرک پاتریک نیز حاکی از وجود اثربخشی آموزش­‌های حضوری بوده است.

کلیدواژه‌ها